Przemoc domowa w powiecie kętrzyńskim w liczbach. „Niebieska karta” założona i co dalej?
„Wszczął awanturę. Jest nietrzeźwy”. Tak zwykle zaczynają się zgłoszenia interwencji kobiet, które doznają przemocy w rodzinie. Tylko minionej doby kolejna rodzina objęta została procedurą Niebieskiej Karty. W bieżącym roku funkcjonariusze założyli blisko 240 Niebieskich Kart na terenie powiatu.
Oficer dyżurny kętrzyńskiej komendy podczas niemal każdej służby odbiera telefony od ofiar przemocy domowej. Najczęściej o pomoc proszą kobiety. Rozmowa zaczyna się zwykle od słów: „Jest pijany i awanturuje się”.
Przebieg tego typu interwencji jest bardzo różny, stąd patrol natychmiast jedzie pod podany adres. Zastaje tam zwykle zdenerwowaną i przestraszoną kobietę, często płaczące dzieci i nietrzeźwego sprawcę przemocy domowej. Policjanci niemal każdego dnia interweniują w rodzinach, w których dochodzi do przemocy domowej. Dla porównania, w bieżącym roku funkcjonariusze na terenie powiatu kętrzyńskiego założyli już 237 Niebieskich Kart, czyli o 10 mniej niż rok wcześniej. W 155 przypadkach funkcjonariusze interweniowali w rodzinach, które już wcześniej objęte były tą procedurą. Większość z tych interwencji, bo aż 258 miało miejsce na wsiach powiatu kętrzyńskiego, a 226 w mieście.
W bieżącym roku przemoc dotknęła 348 osób. Wśród nich były: 192 kobiety (187 w wieku do 65 lat i 5 powyżej tego wieku), 46 mężczyzn (1 do lat 65 i 45 powyżej tego wieku) oraz 110 małoletnich.
Wśród osób, które stosują przemoc w rodzinie było: 226 mężczyzn (w tym 217 nietrzeźwych), 11 kobiet (w tym 10 nietrzeźwych).
Policjanci zdecydowali o zatrzymaniu w policyjnym areszcie 75 sprawców przemocy domowej. Wśród zatrzymanych było: 72 mężczyzn i 3 kobiety.
Jak wynika z Niebieskich Kart, zakładanych przez policjantów, najczęściej sprawcy stosują przemoc psychiczną. Takich przypadków funkcjonariusze odnotowali aż 348 (335 w ubiegłym roku). Do przemocy fizycznej doszło w 166 rodzinach (189 rok wcześniej). Zdarzyły się także przypadki innego rodzaju przemocy. Było ich 5 przy 19 w minionym roku.
Jak widać przemoc w rodzinie jest niestety zjawiskiem występującym dość często. Pamiętajmy, że przemoc w rodzinie jest przestępstwem, za które grozi kara nawet 5 lat pozbawienia wolności. Nie bądźmy zatem obojętni, kiedy słyszymy, że za ścianą dzieje się coś złego. Aby pomóc, zadzwońmy wówczas na numer alarmowy 112.
„Niebieska karta” założona i co dalej?
Po otrzymaniu zgłoszenia na miejsce jedzie patrol policji, w dużej ilości przypadków uruchomiona zostaje procedura „Niebieskiej Karty”. Zatrzymanie sprawców przemocy stwarzających bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego to czynność, która pozwala szybko i skutecznie odizolować sprawcę od pokrzywdzonych. W przypadku gdy policjanci stwierdzą, że doszło do popełnienia przestępstwa, wszczynane zostaje postępowanie przygotowawcze przeciwko sprawcy przemocy. Za każdym razem osoby pokrzywdzone dowiadują się gdzie mogą i powinni szukać dalszej pomocy. Ale nie tylko z nimi prowadzone są rozmowy. Także sprawca przemocy zostaje poinformowany o konsekwencjach prawnych fizycznego i psychicznego znęcania się. W tym delikatnym obszarze, jakim jest przemoc wobec najbliższych, działania policyjne wspierane są przez kuratorów, pracowników socjalnych, lekarzy, ratowników medycznych.
Jak działa system pomocy?
W chwili stwierdzenia przemocy w rodzinie Niebieską Kartę może założyć policjant ale także kurator, pracownik socjalny, przedstawiciel oświaty, służby zdrowia. To właśnie te wszystkie podmioty współpracują razem realizując zadania z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie w ramach pracy w Zespołach Interdyscyplinarnych i Grupach Roboczych. W sytuacji wszczęcia procedury „Niebieskie Karty” przez przedstawiciela jednego z pięciu uprawnionych z mocy ustawy do tego podmiotów kopia formularza pozostaje u wszczynającego, oryginał zostaje przekazany w ciągu 7 dni do przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego. Przewodniczący Zespołu po otrzymaniu „Niebieskiej Karty” w ciągu 3 dni zobowiązany jest przekazać ją członkom Zespołu Interdyscyplinarnego lub Grupy Roboczej. Grupa robocza, w skład której wchodzą przedstawiciele policji, pomocy społecznej, ochrony zdrowia, oświaty, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych ustala termin spotkania i w pierwszej kolejności na spotkanie zaprasza osobę, wobec której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie. Po dokonaniu oceny sytuacji w rodzinie i w obecności tej osoby wypełniany jest formularz Niebieska Karta C.
Niestawiennictwo ofiary przemocy na spotkanie grupy nie wstrzymuje prac grupy lub zespołu. Następnie ustalane jest kolejne spotkanie grupy, na które zapraszana jest osoba wobec, której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie. W obecności tej osoby wypełniany jest formularz Niebieskiej Karty – druk D. Jeżeli ofiarą przemocy w rodzinie jest dziecko, działania z jego udziałem powinny być prowadzone w miarę możliwości w obecności psychologa. Na spotkania zespołu lub grupy dziecko nie jest zapraszane. O sytuacji małoletnich ofiar przemocy zostaje poinformowany sąd rodzinny.
Zakończenie procedury możliwe jest jedynie w przypadku ustania przemocy w rodzinie, po zrealizowaniu indywidualnego planu pomocy albo rozstrzygnięciu o braku zasadności podejmowania działań.
Co czeka sprawcę?
Wprowadzone przepisy umożliwiają szybką i skuteczną izolację sprawców przemocy od osób pokrzywdzonych.
Ustawa z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (dz. U. Nr 125, poz. 842) wprowadziła nowe środki ochrony osób pokrzywdzonych.
Oprócz tymczasowego aresztowania, prokurator może nakazać sprawcy opuszczenie lokalu mieszkalnego zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym. Środek ten jest orzekany z urzędu lub na wniosek policji na okres do trzech miesięcy. Istnieje również możliwość orzeczenia zakazu zbliżania się na określoną odległość sprawcy do osoby pokrzywdzonej.